Μεγαλώνοντας και έχοντας σπαταλήσει με φίλους άπειρες ώρες σε ατέρμονες συζητήσεις γύρω από τα σχεσιακά, παρατηρώ, πως σχεδόν όλα τα θέματα που μας βασανίζουν- τόσο άνδρες, όσο και γυναίκες- σχετίζονται, τελικώς, με τα πρότυπα, που είχαμε την τύχη ή την ατυχία να κληρώσει η ζωή για εμάς. Κοινώς, όλα στροβιλίζονται γύρω από δύο βασικότατους πλανήτες των οποίων εμείς είμαστε δορυφόροι. Τους γονείς μας.
Εννοείται, βέβαια, πως ούτε που μπορούσα να φανταστώ, όταν ήμουν μικρότερη, ότι μια μέρα θα αρχίσω να μοιάζω στη συμπεριφορά με τη Μαμά μου ή θα αποζητώ για σύντροφο κάποιον σαν τον Μπαμπά μου. Όσο, λοιπόν, ήμουν μικρή και άμυαλη, ήλπιζα πως μια μέρα θα «γλυτώσω» από εκείνους και τον έλεγχο τους, κάνοντας ότι μου κατεβαίνει στο κεφάλι. Μα του κάκου! Κάτι τέτοιο, φυσικά και δεν ισχύει για κανέναν από εμάς. Ακόμα κι αν νομίζεις, δηλαδή, πως ξέμπλεξες και απογαλακτίστηκες, «πλανάσαι πλάνην οικτράν».
Μάλιστα, βλέποντας τις φίλες μου που έχουν παιδιά, παρατηρώ, πως αν και εκείνες προσπαθούν ν’ ακολουθήσουν τις σύγχρονες μεθόδους διαπαιδαγώγησης, τελικώς συχνά επιλέγουν τις παραδοσιακές μεθόδους που ακολούθησαν οι μανάδες τους, τις οποίες, μάλιστα, τόσο έχουν επικρίνει στο παρελθόν.
Επιπλέον, σκέφτομαι πως η παροιμία «δείξε μου τον φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι», αν και σαφώς είναι εύστοχη, θα έπρεπε, αν θέλαμε ν’ αποκτήσει ουσιαστική σημασία, να την διαφοροποιήσουμε σε «δείξε μου την Μάνα σου, να σου πω, τι θα γίνεις» ή «δείξε μου τον Πατέρα σου, να σου πω, τι θα κάνεις στη ζωή σου».
Είναι, λοιπόν, ολοφάνερο, κάνοντας μια ενδοσκόπηση, πως θα ανακαλύψουμε πως πράττουμε ότι έχουμε διδαχθεί ή «κολλήσει» -σαν κάποια παιδική ασθένεια- από το σπίτι μας. Και το καλύτερο είναι, πως, όλα αυτά, εμείς θα τα διαιωνίζουμε, έως ότου πνιγούμε από το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική.
Για να γίνω περισσότερο συγκεκριμένη και λιγότερο θεωρητική, αξίζει ν’ αναφέρω, πως ως προς το ανδρικό φύλο, έχω συναντήσει στην ζωή μου νευρικούς άνδρες, έτοιμους μονίμως για «τσαμπουκά», οι οποίοι είχαν μεγαλώσει δίπλα σε μαμάδες που «για ψύλλου πήδημα», υστερίαζαν για να κάνουν, αισθητή την παρουσία τους. Έχω γνωρίζει άνδρες φοβικούς και καθόλου φιλόδοξους, που προέρχονταν από σπίτια, τα οποία τους υπενθύμιζαν συνεχώς πόσο «λίγοι ήταν», σε οτιδήποτε κι αν έκαναν. Έχω συναναστραφεί άνδρες αντικοινωνικούς, που μεγάλωναν απομονωμένοι και αποστειρωμένοι σε σπίτια, που θύμιζαν ταινία του Γιώργου Λάνθιμου, αλλά κι από την άλλη, έχω συναντήσει άνδρες νάρκισσους, που γαλουχήθηκαν από Μαμάδες, που δεν χαλούσαν χατίρια και τους έκαναν να αισθάνονται σαν Ημίθεοι.
Και αυτές είναι μόνο κάποιες λίγες περιπτώσεις. Αυτοί, λοιπόν, οι άνδρες μεγαλώνοντας, καλούνται από την κοινωνία να διαμορφώσουν αυτόνομες προσωπικότητες και να ανοίξουν τα φτερά τους, κάτι που τελικώς αποδεικνύεται κομματάκι δύσκολο, μιας και στην πραγματικότητα κουβαλούν τα βάρη των γονιών τους, που τους κρατούν στη γη.
Τα ίδια ισχύουν, όμως, και για τις γυναίκες. Πολλά από τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά τους, σχετίζονται με τους γονείς τους. Εγώ για παράδειγμα, είμαι οργανωτική, απαιτητική, απόλυτη, ανυπόμονη και ολίγον εκνευριστική. Ταυτοχρόνως, όμως είμαι φιλική, δοτική και συναισθηματική. Αυτά και πολλά άλλα, τα κληρονόμησα – ήθελα, δεν ήθελα- μαζί με το ταπεραμέντο, σίγουρα από τη Μαμά μου. Από τον Μπαμπά μου κληρονόμησα, εκτός από την ακεραιότητά του, τη διάθεση να γνωρίσω τον κόσμο, αλλά και μια δυσκολία στην επιλογή συντρόφων, καθότι η αναγκαστική -λόγω δουλειάς- απουσία του, με οδηγούσε σχεδόν πάντα σε απόντες άνδρες.
Συν τοις άλλοις, παρατηρώντας από μερική απόσταση τόσο τη ζωή μου, όσο και άλλων γυναικών, συνειδητοποιώ, πως αν και σχεδόν όλες επιθυμούμε τη μητρότητα, όλο και πιο συχνά επιλέγουμε, για πιθανούς πατέρες των παιδιών μας, άνδρες, εντελώς, ακατάλληλους για τον συγκεκριμένο ρόλο. Κι εκεί γεννάται μία ακόμη απορία: «η κότα έκανε το αβγό, ή το αβγό την κότα;». Ή αλλιώς «επιθυμούμε παιδί και τελικώς, βρίσκουμε τον άνδρα ή βρίσκουμε τον άνδρα και τελικώς, επιθυμούμε παιδί;»
Αν το καλοσκεφτούμε, λοιπόν, τα θέματα συντροφικότητας, συμβίωσης και εξέλιξης, αποτελούν ένα σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες. Έστω, ότι εμείς κουβαλάμε τα «θέματα» των γονιών μας και οι πιθανοί σύντροφοι των δικών τους, πού ακριβώς θα μπορέσουν αυτές οι δύο παράλληλες ζωές- που αποτελούνται και από το DNA προηγούμενων γενιών – να βρουν σημεία ταύτισης, που θα οδηγήσουν στη σύμπλευση;
Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι και απαιτεί μεγάλη ψυχραιμία, ειδικά όταν ενδέχεται σε μία σχέση να ακουστούν φράσεις- από αμφότερες τις πλευρές- του τύπου: «Ίδιος-ίδια με τη Μάνα σου είσαι!», «τι περιμένεις; Αδιάφορος σαν τον μπαμπά του», «εγώ δεν είμαι ο Μπαμπάς σου, να σου κάνω τα χατίρια», «είσαι Μαμάκιας!», «ίδιος Πατερούλης…», «Πήγαινε στη Μάνα σου, αν δεν σου αρέσει», αλλά και «μου θυμίζεις τη Μάνα μου, γι’ αυτό σ’ αγαπάω»…
Πάντως αντιλαμβάνομαι, πως οι γονείς, όσο «μπάχαλο» κι αν τα έχουν κάνει, είναι ένας εύκολος στόχος. Και, φυσικά, γνωρίζoυμε, πως αν και δεν θέλουμε να γίνουμε σαν κι εκείνους, που εννοείται μας την «σπάνε», κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τους βρίζει, εκτός από εμάς. Και μεταξύ μας, κάποιο μικρούτσικο καλό θα έχουν κάνει και αυτοί. Με όσα καταλάβαιναν και όσα μπορούσαν, βάσει των συνθηκών και της εποχής που μεγάλωσαν.
Και στο κάτω-κάτω, το θέμα είναι τι έχουμε επιλέξει εμείς να κάνουμε με τις ζωές μας και όχι μόνο τι μας παρέδωσαν οι προηγούμενοι. Αν, για παράδειγμα, οι γονείς σου, σου έχουν κληροδοτήσει ένα χωράφι, οφείλεις ν’ αποφασίσεις πως θα το διαχειριστείς. Θα το καλλιεργήσεις, ώστε ν’ αποδώσει τα μέγιστα, ή θα το αφήσεις να ξεραθεί;
Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω, πως αν και πιστεύω ακράδαντα, πως Μάνα γίνεσαι και δεν γεννιέσαι, το τελευταίο διάστημα ανακάλυψα, με έκπληξη, πως ενδεχομένως, αν και δεν έχω γίνει Μαμά, ίσως να έχω γεννηθεί ως τέτοια. Φιλοξενώντας, εδώ και μερικές ημέρες στο σπίτι μου, την φίλη μου τη Τζένη, συνειδητοποίησα το πόσο εύκολα μπορείς να μεταλλαχθείς από ελεύθερη, χωρίς υποχρεώσεις γυναίκα, σε μία φανατική Μάνα με αϋπνίες. Και για να μη με τρώει η αγωνία, της ξηγήθηκα για να μη πέσω στα ηρεμιστικά. «Αν για οποιοδήποτε λόγο αργείς παραπάνω από αυτό που είχες υπολογίσει, θα με ενημερώνεις. Αλλιώς, θα βαρεθείς να βλέπεις το όνομα μου στην οθόνη του κινητού σου!!!». Η απάντηση της ήταν αποστομωτική: «Ούτε η Μαμά μου δεν κάνει έτσι…». Κοινώς, το «το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον!».